июль

2022

2021-2022 оқу жылындағы оқу-тәрбие үдерісіне талдау

«Әл-Фараби атындағы орта мектеп» КММ

2021-2022 оқу жылындағы

оқу-тәрбие үдерісіне талдау

Қазақстан Республикасының 2030 жылға дейінгі стратегиялық даму бағдарламасында көрсетілгендей, білім беруді инновацияландыруға сай икемдеу үшін, білім беру жүйесін ақпараттандыру талабы қойылып отыр. Осы мақсатқа жетуде жас ұрпақтың сапалы білім, саналы тәрбие алуына баса мән берілуде.

Қазіргі таңда білім беру жүйесінің басты міндеті - ұлттық және адамзаттық құндылықтар, ғылым мен практика жетістіктері негізінде жеке адамды қалыптастыруға, дамытуға және кәсіби шыңдауға бағытталған білім алу үшін қажетті жағдайлар жасау, оқытудың жаңа технологиясын енгізу, білім беруді ақпараттандыру.

Биылғы оқу жылы білім саласында «Құндылықтарға негізделген білім беру тақырыбымен аталды. Біз жалпыға міндетті білім беру стандартын толық меңгеруге кепілдіміз. Осы стандартты мектебімізде берілген шарттарға, ережелерге сүйене отырып іске асырсақ ,мектеп сапалы білім мен саналы тәрбиенің ошағына айналады.

Осыған орай, мектеп ұжымы 2021-2022 оқу жылында білім беру мақсатын жүзеге асыру барысында басымдықтарды анықтап, «Сапалы білімнің қолжетімділігін қамтамасыз ету арқылы функционалдық сауаттылығы дамыған тұлғаны тәрбиелеу, білімнің бәсекеге қабілеттілігін арттыру» тақырыбы бойынша жұмыс жасады. Сапалы білімнің қолжетімділігін қамтамасыз ету үшін білім алушыларды жалпыға бірдей міндетті оқумен қамтамасыз етуден бастадық.

Жалпыға бiрдей мiндеттi оқумен қамту - сапалы білімнің қолжетімділігін қамтамасыз етудің алғышарты .

Мектеп жасындағы балаларды жалпыға бiрдей мiндеттi оқумен қамту төмендегі жұмыстардан қамтиды.(оқушылар қозғалысы, оқушылар контингенті,тасымалдау,әлеуметтік статусы бар оқушылармен жұмыс,денсаулығы бойынша тіркеуде тұратын оқушылармен жұмыс,қиын оқушылармен жұмыс,оқушыларға ыстық тамақ ұйымдастыру,балаларды мектепалды даярлық тобына қамту, оқушыларды мамандыққа баулу,оқушыларды еңбекпен қамту)сияқты жұмыстарды қамтиды.

Жалпыға бірдей білім беру 2021-2022 оқу жылында Әл-Фараби мектебіне қарасты мөлтек ауданында 0-18 жас аралығындағы бала саны – 1242, оның ішінде 0-7 жас аралығында 1420 бала. Жоспар бойынша 2021-2022 оқу жылында мектеп алды даярлық сынып саны – 3, оқушысы саны – 75 болуы тиіс еді, алайда ата-ана өтінішіне байланысты, 2021-2022 оқу жылында 3 мектепалды даярлық сынып (42 оқушымен) ашылды.

2021-2022 оқу жылында мектеп екі ауысымда жұмыс істеді. Бірінші ауысымда-1,4,8,9,10,11 сыныптар және 2 мектепалды топ, екінші ауысымда- 2,3,5,6,7 сыныптар және 1 мектепалды тобы оқыды. Оқу жылын 63 сынып комплектісімен, 1432 оқушы, 3 топ -36 мектепалды даярлық бүлдіршінімен аяқтады.

Оқу жылына сынып комплектілерін анықтағаннан кейін мектеп оқушыларының әлеуметтік статусын анықтау мүмкіндігіне ие болдық. Мектептің әлеуметтік паспорты тең құқылы білімге негізделеді. 2021-2022 оқу жылында 1431 оқушының 519 оқушысы 47 % әлеуметтік статусы бар топқа жатқандығы белгі болды. Алдыңғы жылға қарағанда сандық мәліметте аса өзгеріс болмағанымен, оқушы мәліметінде өзгерістер бар. Көп балалы отбасы-230,көп балалы отбасынан шыққан оқушы саны-297,бір ананың тәрбиесіндегі білім алушылар саны-120 отбасы саны-55,бір әкенің тәрбиесіндегі білім алушылар саны-11,отбасы саны-8, аз қамтылған отбасы саны-19, аз қамтылған отбасынан шыққан білім алушы саны-40, АСП алатын аз қамтылған отбасы саны- 19, ондағы бала саны-34 санын құрайды. АСП алатын отбасы балалары үнемі қамқорлыққа алынып,спонсорлар тарапынан азық-түлік, мектеп құралдары,мектеп формалары,қыстық киімдер берілді. 2022-2022 оқу жылында жетім оқушы саны – 6, жетім оқушы Казанцев Виктор 9-сыныпты аяқтап оқуға түсті, 2021-2022 оқу жылының қыркүйек айында 6 жетім оқушы қалады. ЖББ қорынан 50 оқушы киім-кешекпен қамтамасыз етілді, оның ішінде аз қамтылған,көп балалы, АСП алатын отбасыларының балалары. Оқыту кезінде әлеуметтік осал топтағы отбасыларының балаларына сынып жетекшілер мен мектеп психологтары үнемі қолдау жасап отырды. Алдағы уақытта да жоғарыдағы жұмыстарды жүйелі түрде жүргізуге арналған шаралар жүргізілді. Оқушыларды әлеуметтік қолдау үшін 2021 жылдың 1 тамызынан Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігінің жариялануымен жалпы республикалық «Мектепке жол» акциясы бастау алып жыл бойы жалғасын тапты. Акцияның мақсаты – жаңа оқу жылына дайындық уақытында аз қамтылған,жетім,жатылай жетім және көпбалалы отбасылардан шыққан оқушыларға қолдау көрсету және баланың әлеуметтік себептермен мектепке келмей қалуының алдын алу.Акцияның негізгі мақсаты – мектепке балаларды жинау арқылы балалардың оқумен қамтылмауын анықтау, балалардың мектепке себепсіз келмеуінің алдын алу, аз қамтылған отбасыларға және балаларға қамқоршыларды бекіту болып табылады. Бұл ретте акцияның негізгі міндеттерінің бірі – барлық балаларды міндетті орта білім алу құқықтарымен қамтамасыз ету бойынша түсіндіру жұмыстарын жүргізу,балаларға қажетті оқу-құралдары мен қашықтан оқуға қажетті техникалармен қамтамасыз етуге еріктілер мен спонсорларды іздестіру жұмыстары жүргізіді. Инстаграмм,фейсбук интернет желісінде «Мектепке жол» акциясын насихаттайтын бильборд орналастырылып, жүргізілген іс-шаралар салынып отырды. Қамқорлық жасау барысында мектебіміздің ұстаздарыда қарап жатпады . Аз қамтылған он отбасына азық-түлікпен қамтамасыз етті. Жалпы алғанда, әлеуметтік көмек демеушілер тарапынан 418.870 теңгеге көрсетілсе, ЖББ қорынан оқушыға киім- кешек пен оқу құралдары берілді.Демеушілер тарапынан ұялы телефонға бірлік ,жаңа жыл қарсаңында қысқы киімдер мен азық-түлекпен қамтамасыз етілді.

2021-2022 оқу жылында ерекше білімді қажет ететін 3 «б» сынып оқушысы Тоққожа Дәния және Алихан Омар. Жалпы инклюзивті білім беру дегеніміз – барлық балаларды, соның ішінде ерекше білім беруді қажет ететін балаларды, жалпы білім үрдісіне толық енгізу және әлеуметтік бейімделуіне, жынысына, шығу тегіне, дініне, жағдайына қарамастан, балаларды айыратын кедергілерді жоюға, ата-аналарын белсенділікке шақыруға, баланың түзеу-педагогикалық және әлеуметтік мұқтаждықтарына арнайы қолдау, яғни, жалпы білім беру сапасы сақталған тиімді оқытуға бағытталған мемлекеттік саясат.Еліміздің «Білім туралы» заңында: «Мемлекет өз тарапынан ерекше білім беруді қажет ететін тұлғалардың дамуы мен білім алуын, сонымен қатар дамуындағы және әлеуметтік бейімделуіндегі бұзылыстарын түзетуін қамтамасыз ету және ата –аналардың балалардың мүмкіндігі мен ерекшеліктеріне орай қалауы бойынша білім беру мекемесін таңдау құқығы бекітілген», – делінген.Осыған байланысты мүмкіндігі шектеулі балаларды медицина-педагогикалық кеңестің қорытындысына сәйкес,педагогикалық кеңестің шешімімен аталмыш балаға инклюзивті білім беруді жетілдіру қарастырылып, бірігіп,қолдау жасап отырдық.

Қорыта келгенде әлеуметтік-психологиялық және педагогикалық жағдайларды болжау және болдырмаудың алдын алу шараларын ұйымдастыра отырып жанұя мен баланың өзгермелі әлеуметтік-экономикалық жағдайларға бейімделуіне көмектесу. Ең бастысы, ерекше қамқорлықты қажет ететін балаларға және қамқорлық-қорғаншылықтағы балаларға ерекше көңіл бөлу, үнемі назарда ұстау.Осы мақсатты іске асыру барысында бар күш-жігерімді салып, аянбай еңбек ету.

2021-2022 оқу жылында Қазақстан Республикасының Жалпы орта білім беретін ұйымдарында оқу процесін ұйымдастырудың ерекшеліктері туралы әдістемелік нұсқау хаты басшылыққа алынып, мектептің оқу-тәрбие жұмыстары жүйелі ұйымдастырылды. ҚР Білім стандарты негізінде білім беріліп, оқу бағдарламасы орындалды.

Қазіргі қоғамның дамуы, өмірге жан-жақты дайындалған шығармашылықпен ойлайтын, интеллектуалдық тұрғыдан бай, терең білімді, яғни әлемдік білім стандарттарына сай келетін тұлға тәрбиелеу, білім беру сапасын арттыру үшін мұғалім қандай болу қажеттігін және қоғамымыздағы түрлі өзгерістер мен жаңа тұрпатты стратегиялық бағдарламалар, білім саласына деген талапқа жаңашыл көзқараспен қарауды қажет ететін міндеттер екені баршамызға белгілі.

Жалпы мектеп бойынша 2021-2022 оқу жылында білім сапасының көрсеткіші төмендегідей:

1 тоқсанда оқушы саны - 1287 оның 203 оқу озаты, 480 оқу екпіндісі, білім сапасы - 53%

2 тоқсанда оқушы саны - 1289 оның 207 оқу озаты, 528 оқу екпіндісі, білім сапасы - 57%

3 тоқсанда оқушы саны - 1292 оның 252 оқу озаты, 559 оқу екпіндісі, білім сапасы – 62,8%

4 тоқсанда оқушы саны - 1293 оның 266 оқу озаты, 558 оқу екпіндісі, білім сапасы – 63,7 %

Жылдық білім сапасы 1293 оқушының 265 оқу озаты, 564 оқу екпінді білім сапасы 64%.

Әр тоқсанда білім сапасы жоғарылап отырды, дегенмен білім сапасын төмен нәтиже көрсеткен сыныптар да болды. Осы сыныптарда білім сапасын арттыру мақсатында педұжым қызметкерлерібілім беру ортасын оңтайландыру жолдарын іздеп, жекелеген оқушылармен қосымша жұмыстар ұйымдастырды.Білім алушылардың әлеуетін арттыру мақсатында мектеп психологы мен сынып жетекшілері бірлескен жұмыстар жүргізіп, оқушының жекеленген пәндерге деген қызығушылығын арттырды.Пән мұғалімдері тоқсанға бір сабақтан «4» ке, бір сабақтан «3»ке бағаланған оқушылармен ҚМЖ саралау тапсырмаларын түрлендіріп енгізіп , сабақ кезінде оқушымен жеке жұмыс жасаудың тиімді жолдарын жоспарлап , пәнге қызығушылығын арттырды.Сынып жетекшілері тоқсанға бір сабақтан «4» ке, бір сабақтан «3»ке бағаланған оқушылардың ата-анасымен әңгіме пікірлесу жұмыстарын жүргізді. Аталған жұмыстың жүргізілуін мектеп әкімшілігі бақылап , талдау жасап отырды . Әр тоқсан қорытындысы мен тәртібін ата-аналарға оқу тәрбие бөлімі мен сынып жетекшілері жоспарға сай белгіленген мерзімде таныстырып отырды.Сонымен қатар Білім басқармасының «Жазғы мектепті »ұйымдастыру туралы бұйрығы негізінде мектеп директоры бекіткен жоспары мен кестесі және білім алушылардың тізімі әзірленіп, оқу пәндерінің тізімі - негізгі пәндер (қазақ тілі, орыс тілі, ағылшын тілі, математика, тарих, физика, химия, биология, география және т. б.) белгіленіп , келесі оқу жылына оқушылардың білімдерін үздіксіз тияқтау, жинақтау, бекіту жұмыстарын жүргізу жоспарланып , білім алушылардың танымдық ынтасы артады деп күтілуде.Мектептің келесі оқу жылына арналған даму жоспарында бастауыш буын орта буын , жоғары буын білім алушылар жақсы нәтиже көрсетеді деп жоспарлануда.

Елімізде оқушылардың функционалдық сауаттылығын арттыруға зор мүмкіндіктер бар. Функционалдық сауаттылық - бұл, білім мен адамның көпжоспарлы іс-әрекеті арасындағы біріккен, жеке тұлғалық қалыптасуының көрсеткіші. Өсіп келе жатқан ұрпақтарының ой-өрісін дамыту мақсатын алға қойған Қазақстан 30 дамыған елдердің қатарына қосылмақ.

Білім алушыларды халықаралық тәжірибеге сүйеніп,әр мектеп өз білім алушыларын сырттай бағалау жүйесіне дайындау жұмыстары жүргізді. Оқу бағдарламаларындағы өзгерістер мемлекеттік жалпыға бірдей міндетті білім беру стандартының күтілетін нәтижелеріне сәйкес функционалдық сауаттылық пен құзыреттілікті өлшеуге бағытталған сұрақтар халықаралық салыстырмалы зерттеулері PIRLS,TIMSS,PISA арқылы білім алушылардың дағдыларын меңгеру енгізілетіндігі белгілі. Халықаралық зерттеуге дайындық жоспары бар,жүйелі түрде жүргізілді. 31 мұғаліміміз bilimcenter арқылы функцияналдық сауаттылық курсынан өтіп сертификаттар алды. Алдағы оқу жылында функционалдық сауаттылықты бағалаудығы басымдықтары болатын математикалық,жаратылыстану бағыттары бойынша жүмыс жүргізіп ,әр пәннен функционалдық сауаттылық мониторингін жүргізсек дейміз.

Негізгі мектепті бітіру бойынша 2021-2022 оқу жылында 9-сыныпты 122 оқушы аяқтап, негізгі орта білім туралы «Үздік аттестатты» 7 оқушы иеленді. 2021-2022 оқу жылының нәтижесіне қарағанда 9-сыныпты «Үздік аттестатқа» бітірушілер саны 7 оқушыға төмендеген. 9-сыныптардың пәндер бойынша білім сапасын 2021-2022 оқу жылымен салыстырғанда қазақ тілінен 2% төмендеген. Қазақ әдебиеті, алгебра, физика 2%, орыс тілі , шет тілі 3%, математика 5%, жаратылыстану 1%,география 8%, биология 8%,химия 6% білім сапасы көтерілген.

Орыс сыныптарында қазақ тілі 1%,орыс тілі, шет тілі, математика 2%, физика 4%, география 5%, биология 7%, химия 8 % пәндер бойынша білім сапасы көтерілді.

Оқу жылының басында білім сапасының көтеру мақсатында оқылықтармен жұмыстар жасалынды, арнайы жоспар құрылып сол жоспар бойыша білім алушыларды қосымша сабақтарға шақырып жұмыстар жүргізілді. Пән мұғалімдеріне кәсіби деңгейлерін арттыру мақсатында әдістемелік көмек көрсетуді жоспарлауды қарастырды.

Қазіргі кезде білім беру жүйесінде оқушының дамуындағы оның үлгерімінің үлкен мәні бар. Баланың жеке басын жан-жақты дамытуға бүгінгі таңда білім беру саласындағы оқу процесіндегі оның үлгерімі негізгі роль атқарады. Мектепте оқушылардың оқу мен тәрбиелеу бағдарламалары және жағдайлары бірдей болғанмен, білімді игеруде барлығы бірдей емес. Оқушылардың үлгерімінің көрсеткіштері, оқу міндеттеріне қатынасы, тәрбиелері, даму деңгейлері әртүрлі болып келеді. Білім беру орындарында оқушыларды тәрбиелеу мен оқыту бойынша қоғам мен мемлекеттің алдында, олардың үлгермеушіліктерін уақытылы жою міндеттері тұр. Олардың көптеген себептері болуы мүмкін. «Үлгермеуші деген кім?» деген кім деген сұрақ туындайды .Үлгермеуші- оқу үрдісінде бір мезгіл аралықта кешенді, қорытынды дайындығы байқалмайтын оқушы.

Үлгерімі төмен оқушыларда дамудың жеке варианттарының көп түрлілігі бар.Олар таным компоненттерінің қалыптасуының әр түрлі деңгейіне байланысты, яғни бұл артта қалудың әр түрлі себептері бар екенін көрсетеді. Оқушылардың негізінен білімді меңгеру үрдісі мына компоненттерден тұрады: қабылдау, түсіну, есте сақтау,қорыту және жүйелеу.Оқу үрдісінде бұл компоненттер өте тығыз байланысты.Оқушы меңгеретін материалдың қиындығына соқтыққанда ғана өз бетінше шешім қабылдап, қорытынды жасай алады.Осыдан кейін ол материалды толық игереді. Қабылдауы баяу оқушылар әрбір сабақ кезінде қажетті көрнекі құралдармен, дидактикалық материалдармен, тарататын және көрсететін көрнекіліктермен қамтамасыз етілуі қажет. 2021-2022 оқу жылында үлгерімі төмен оқушымен жыл бойы жұмыс жүргізілді. Мысалы:2 «А» сынып оқушылары Бекмухамед Темірлан,Қабулжан Айдана,Тұрсын Кәусар,Ваныш Айзада математика, қазақ тілі, әдебиеттік оқу пәндерінен үлгерімі төмен оқушылар. Жекелеген оқушылардың ата-аналарымен жұмыс жүргізілді.

Үлгермеуші оқушылармен жұмыс істеу жоспары құрылып, олармен қосымша сабақтар өткізілді. Қосымша сабақтар әр оқушының біліміндегі кемістіктерді дер кезінде анықтап,олармен жүргізілетін жұмыс түрлерін оқушы деңгейіне қарай таңдауға мүмкіндік берді.Үлгерімі төмен оқушылармен сабақ үстінде және сабақтан тыс уақыттарында келесі тақырыптар бойынша тапсырмалар орындалды. Тоқсан бойы математика мен қазақ тілі пәндерінен қосымша сабақтар жүргізіледі. Кейбір оқушылар әлі де болса жазу үлгісі мен сауаттылығын дамытуда көптеген жұмыстар, жеке тапсырмалар күнделікті бақылауларды қажет етеді. Ал Жолдыбай Нұрислам ой-өрісін, сөйлеу сауаттылығы мен тіл байлықтары жағынан қанағаттанарлық деңгейде. Тұрсын Кәусар әдебиеттік оқу пәнінен оқу нормасына жетпейді, түсінікті және өзінің ойын жеткізу орташа деңгейде. Осы оқушылармен әдеби кітаптар оқып, кішкене де болса сөйлеу сауаттылығы мен ой-өрісі дамыды. Тоқсан соңында Кәусар өзінің білімін көрсете білді. Ол сауатты жазады, бірақ қолтаңбасы да жақсы. Математика пәнінен өзінің қабілеті бар екенін көрсетті. Есептерді түсініп,қосу мен азайтуды біледі. Бекмухамед Темірлан үлгерімі төмен. Әсіресе қазақ тілі пәнінен әріптерді таниды, қолтаңбасы орташа, сауатты жаза алмайды. Сөйлемдерді

жазуда бас әріппен басталып және соңында нүкте қойылатынын білмейді. Оқу техникасы бойынша нормаға жетіп тұр,сөйлеу тілі де қалыптасқан. Қолтаңбасы орташа, көшіріп жазып біледі. Математика пәнінен сандарды таниды, екі таңбалы сандарды қосу және азайту тәсілдерін игерту үшін сабақтан кейін қосымша жұмыстар жүргіздім.

Нәтижесінде: екі таңбалы сандарды үйретіп, азайту және қосып үйретіп есепті шығара бастады. Оқу жылының басында 32 сөз, тоқсанның соңында 51 сөздер оқитын болды. Жазулары да орфографиялық талаптарға сай емес оқушылардың жұмыстарында өзгешілік,түзелу нәтижелерін байқады. Сөйлемдегі сөздердің байланысын айырып оқи алатын,калиграфиясы түзелгені байқалды. Қосымша сабақтарға шақырып, нәтижесінде: жақсы оқитын балаларға ұмтылу мақсатында марапаттау, мадақтаулар жеткізуде, сөздерді қосып сөздерді оқып, оқуға деген қызығушылығын байқап, жақсы оқитын оқушылардың қатарына қосылуға ұмтылады.

3а сынып қазақ тілі және математика пәндері бойынша: Қобыландықызы Жания , Бауыржанұлы Мансұр,Хасан Айдарбек, Хасан Елдос, Даулетбекқызы Інжу атты оқушылар төмен нәтиже көрсетті және Дәулетбекқызы Інжу, Хасан Айдарбек, Хасан Елдос атты балалардың оқу жылдамдықтары нормадан төмен екені анықталды. Жалпы алғанда барлық пәннен қызығушылықтары өте төмен болды. Аты аталған балалармен үнемі сабақ үстінде қосымша деңгейлік тапсырмалар беріп, әр сенбі сайын қосымша сабақтарға шақырылды.

Оқу жылының соңында оқу жылдамдығы барлық оқушыда нормаға сай болды. Математика пәнінен де жазбаша жұмыстарының нәтижесі «қанағаттанарлық» болды. Бауыржан Мансұр, Қобыландықызы Жания сияқты балалар ауызша сабақтарда өте жақсы қосылып, жауап береді. Үй тапсырмаларына жақсы дайындалып келетін болды. Дәулетбекқызы Інжудің де тіл сабақтарына қабілеті дұрысталды, әдебиеттік оқу пәнінен тез жаттап алады.Математика пәнінен баған түріндегі қосу,азайту,көбейту мен бөлуді өте жақсы меңгеріп алды деп айта аламын. Ал Хасан Елдосқа келетін болсақ оқу жылдамдығы минутына 90 сөзден асқанмен үйде қараусыз, сабақтан қыста аурып, тағы басқа себептермен жиі қалды.

Үлгерімі төмен оқушылармен жүргізілген жүйелі жұмыстың нәтижесінде 1 – жартыжылдықта да осы оқушылар екпінділер қатарына қосылды.

Мұғалім — бүгінгі, оқушы — ертеңгі қоғамның, елдің тірегін өмірге дайындаушы.

Мұғалімнің кәсіби білік дағдылары оның жеке кәсіби педагогикалық мәдениетін көрсететін өлшем. Олай болса жаңаша өмірге бет бұрып, жаңаша ой түзеген егемен еліміздің ұрпағын білім нәрімен сусындататын саналы тәрбие, сапалы білім беретін жеке тұлға, мәдениеті мен кәсіби шеберлігі шыңдалған мұғалім – ғасыр көшін бастаушы болып табылады.

«Өмір бойы білім алу» әрбір қазақстандықтың жеке кредосына айналуы тиіс»демекші, еліміздің білім беру жүйесіндегі реформалар, өзгерістер мен жаңалықтар мұғалімнің өткені мен бүгіні, келешегі мен болашақ жайлы ойланып, жаңа идеялармен жұмыс жасауға негіз болады.Осыған орай, мектеп бойынша жаңартылған білім мазмұны бойынша курстан өткен мұғалімдер саны – 90, Қысқа мерзімді 72 сағат көлемінде курста – 35, Деңгейлік курстан өткен мұғалімдер саны – 18,Мектеп тренерлігінен өткен мұғалімдер саны – 3, Робототехника негіздері курсынан өткен мұғалімдер саны - 4,«Биология», «Физика», «Информатика» және «Химия» пәндері бойынша тілдік деңгейін көтеру курсынан өткен мұғалімдер саны – 4,«Тәжірибедегі рефлексия» курсынан өткен мұғалімдер саны – 1,«Мұғалім тәжірибесіндегі зерттеу» бойынша курстан өткен мұғалімдер туралы мәлімет – 2. Осы көрсеткіштерге қарағанда мектептің педкадрларының кәсіби деңгейлері біршама жоғары. Мұғалімдердің алдын – ала дайындау және ұйымдастыру шаралары жүргізілмесе, программалық қамтамасыз етілмесе оқушылардың білімі жоғарламайды. Дегенмен, курстан өткен мұғалімдер өз игерген білімін өзге де мұғалімдермен бөлісу жұмыстары бірізділікке қойылмаған. Ақпараттарды қолдану, бөлісу, тәжірибе алмасу жұмыстары нақты жоспар құруды қажет етеді. Мұғалімдердің біліктілігін арттыру перспективалық жоспарға сәйкес жүргізілгенімен, курстан кейінгі тәжірибе алмасу жұмыстары жүйелікті талап етеді.

Мектеп ұжымының сапалық құрамы -сапалы білімнің кепілі.Қазақстанда орта білім беру мазмұнын жаңарту шеңберіндегі білім беру үдерісінің құрылымы мен мазмұнына елеулі өзгерістер енгізілуде. Мемлекетіміздің білім беру үдерісіне енген жаңартылған білім беру бағдарламасы заман талабына сай келешек ұрпақтың сұранысын қанағаттандыратын құзыреттілікке және сапаға бағытталған тың бағдарлама. Жаһандану заманында жас ұрпақтың жаңаша ойлау қабілеті мен белсенділігін арттыру, білімге деген құштарлығын ояту, өмірде оны қолдана білуге бағыттау – ұстаздың басты міндеті болуымен қатар, оларға жүктелер жауапкершілік жүгін де еселейді. Өйткені, сапалы білім мен кәсіби білікті мамансыз бәсекеге қабілетті өскелең ұрпақты тәрбиелеу мүмкін емес.

Жас ұрпақтың саналы да сапалы білім алуының бірден бір шарты мұғалімнің ізденімпаз болуы.

Қазіргі замандағы мұғалімнің міндеті ғылым мен техниканың қарқынды дамып келе жатқан заманда өмір сүруге икемді, қоғам пайдасына қарай өзін — өзі толық жүзеге асыруға дайын білімді, шығармашылыққа бейім, құзіретті және бәсекеге қабілетті тұлғаны қалыптастыру. Бұл міндетті тек кәсіби білімі жетік, құзіретті, бәсекеге қабілетті ұстаздар ғана атқара алады.

Олай болса,мектептің сапалық құрамы сабақ беретін ұстаздардың кәсіби дәрежесінен құрастырылады . 2020-2021 оқу жылында оқу үрдісін 112 ұстаз жүзеге асырып, оның 6-сы арнаулы орта , 106-сы жоғары білімді, 6 ұстаз магистр дәрежесімен оқу жылын аяқтаса, 2021-2022 оқу жылында оқу үдерісін 123 мұғалім жүзеге асырды. Оның жоғары білімдісі 108, арнаулы орта 15, 7 ұстаз магистр дәрежесімен аяқтады. 2020-2021 оқу жылында педагог –зерттеуші -12, педагог- сарапшы-21, модератор-20 болса, 2021-2022 оқу жылында педагог –зерттеуші -13, педагог- сарапшы-25, модератор-24 ке өсті.

Мұғалімдердің соңғы үш жылдағы санаттары бойынша өсу динамикасы

Мониторингте көрсеткендей педагогтарымыздың кәсіби дәрежесінің едәуір өскендігі байқалады.

2020-2022 оқу жылымен салыстырғанда ,4 зерттеушіге,4 сарапшыға,4 модераторға артқан.

Мектептегі 123 мұғалімнің 13- педагог –зерттеуші, 25 педагог-сарапшы, 24 педагог-модератор, 2-жоғарғы санат, 10 мұғалім І санат, 8 мұғалім ІІ санат, 29 санаты жоқ, пайыздық шаққанда педагог-зерттеуші 10%, педагог-сарапшы 24%, педагог-модератор 24%, жоғарғы санат 1,5 %, І санат 8,1%, ІІ санат 6,5%, санаты жоқ мұғалімдер 25% құрайды.

Білім беру саласында қордаланған мәселенің бірі кадр тапшылығы. Мемлекет басшысының Жолдауында қала мен ауыл мектептері арасындағы орта білімнің сапасы алшақтап бара жатқанын атап өтті. Оған себеп – ауылдық жерлерде білікті педагог кадрлардың тапшылығы. Мектебімізде орыс тілі пәні мұғалмі орыс сыныптарында, тарих пәні мұғалімі орыс сыныптарына деген сұраныс туып отыр. Осыған байланысты ЖОО-мен байланыс орнатылып кадрлар тапшылығын шешуге тырысқанымызбен, болашақ мамандардың ауылға деген қызығушылықтары төмен болып тұр. Біз осы мәселені педагогикалық ұжымның ішіндегі жас кадрларды қажеттілік туындаған пәндерге қайта оқыту арқылы мәселе түйінін шешудеміз. Сондай-ақ , үздік тәмамдаған түлектерімізді педагогика мамандығына үгіттеу жұмыстарын жүйелі жүргізгендігіміздің нәтижесінде дене шынықтыру пәні, ағылшын тіл пәні, орыс тілі пәндері бойынша жас мамандар ортамызға оралуда.

Шығармашылықпен жұмыс істейтін мұғалімдердің жаңашылдық жұмыстарын , озат іс-тәжірибелерін жинақтау, насихаттау және тарату; Білім сапасын арттыруға бағытталған іс әрекеттерді ұйымдастыру бойынша атқарылған жұмыстарға тоқталатын болсақ; мектебімізде қаңтар айында «Үздік әдістемелік бірлестік» байқауыонлайн ұйымдастырылып, І орынды «Атамұра» ІІ орынды «Дарын»

ІІІ орынды «Тілмаш» әдістемелік бірлестіктері жеңіп алса, қатысқаны үшін алғыс хатпен «Зерде», «Өнер», «Білім бастауы», «Начало пути» бірлестіктері марапатталды. «Ұшқын», «Спорт» бірлестіктері байқауға қатыспады.

Сонымен қатар «Жылдың үздік мұғалімі-2022» байқауы онлайн ұйымдастырылып, І орынды информатика пәні мұғалімі Шойбекова Р.Ж, ІІ орынды дене шынықтыру пәні мұғалімі Жәнәбіл М, ІІІ орынды ағылшын тілі пәні мұғалімі Оспанова М.Б. жеңіп алды. «Ізденімпаз ұстаз» номинациясымен орыс тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі Булекова Ж.М, «Жаңашыл ұстаз» номинациясымен көркем еңбек пәні мұғалімі Құрметбек Н, «Шығармашыл ұстаз» бастауыш сынып мұғалімі Мусабекова А.М. иеленді.

«Еліміздің ертеңі бүгінгі жас ұрпақтың қолында, ал жас ұрпақтың тағдыры ұстаздардың қолында» - дегендей мектепке мұғалім болып кеше ғана оқуды аяқтаған жас маман келгенде, оған барлық әдістемелік көмек көрсетілуі тиіс.

2021 жылдың тамыз – қыркүйек айларында ҚРБжҒМ №160 бұйрығының негізінде 9 жас мұғалімге тәлімгер тағайындалып, «Жас маман» мектебінің жетекшісі болып Таирова Д.Х сайланды. Қазан, Қараша, Желтоқсан айларында №1,№2, №3 жас мамандар отырысы өткізіліп, « БЖБ, ТЖБ тапсырмаларын құрастыру», «Сабақтың құрылымы», « Білім алушыларды шығармашылық жобаға,олимпиадаға,конкурстарға дайындау жолдары», «Сабақта жаңа технологияларды тиімді пайдалану» тақырыптарында жас мамандарға әдістемелік көмек көрсетіледі. Сонымен қатар «Жас ұстаздардың өздігінен білімін көтеруі-біліктілікті арттырудың кепілі» тақырыбында мектепішілік жас мамандарға арналған семинар өткізілсе, сәуір айында жас мамандар онкүндігі ұйымдартырылып, «Жас маман -2022» сайысы өткізілді.

Мұғалім шығармашылығының жемісі - дарынды балаларының жеңісі

Дарынды балаларды дамыту өзекті мәселе болып келеді. Лидерлік, тұлғалық, даралық қабілеті бар оқушылардың шығармашылық потенциалының кең ашылуына жағдай жасау негіздемелері дарынды оқушылармен жұмысты жүйелі ұйымдастыруды жолға қою мақсатында жасалынды.

Дарынды оқушымен жүргізілген жұмыстардың нәтижесін атап айтсақ: География пәні мұғалімі Жанадилова Г.Ж жетекшілігімен 11-сынып оқушысы Досалиева Алина аудандық, облыстық ғылыми жоба байқауында ІІІ орынды иеленсе, аудандық ғылыми жоба байқауында 10-сынып оқушысы Кидралиева Анелия ІІІ орын алды. Жетекшісі Шынтаева Р.Ж. Сонымен қатар: 5-6 сыныптардағы Республикалық олимпиаданың аудандық кезеңіне 5-сынып оқушысы Паканова Ульяна орыс тілі мен әдебиеті пәнінен қатысып, ІІ орын иеленсе, аудандық және облыстық Абай оқуларында «Өлең сөздің патшасы, сөз сарасы» бағыты бойынша 7-сынып оқушысы Исадін Аружан ІІ орын иеленді. Жетекшісі Еламанова Г. Т

Аудандық «Батыр бабам-Райымбек» атты жалпы білім беретін мектеп оқушылары арасында ұйымдастырылған байқауда «Тұлпар мініп, ту алған» бағыты бойынша 11-сынып оқушысы Ахатов Жамбыл І орын алды. 8-9 сыныптар арасында өткізілетін Iqanat республикалық олимпиадасының облыстық кезеңіне 5 оқушымыз қатысыты. Олар: Наркевич Ярослав, Турашбаев Қанат,Алиев Васип, Шелепин Богдан, Жақсылық Ақбота. Осы олимпиаданың Нур-Султан қаласынада өтетін Республикалық кезеңіне Алиев Васип биология пәні бойынша қатысуға жолдама алды. Сонымен қатар аудандық пән олимпиадасынан ІІІ орынды 2 оқушымыз иеленді. Олар: Губенко Виктория ағылшын тілі жетекшісі Таирова Д.Х, Рахатқызы Аружан орыс тілі жетекшісі Алтаева С.К. Жаратылыстану пәнінен Красильникова Алиса ІІ орын жетекшісі: Таркова И.Н. Қашықтықтан өткізілген республикалық байқаулар жеңімпаздары:

Қашықтықтан өткізілген интеллектуалдық олимпиадасында І дәрежелі дипломмен 23 оқушы ІІ дәрежелі дипломмен -15оқушы, ІІІ дәрежелі дипломмен 28 оқушы марапатталды.

«USTAZ TILEGI» Республикалық ғылыми –әдістемелік орталығы 8-сынып оқушылары арасында ұйымдастырған «Жас дарын» онлайн олимпиадасына 8-ә сынып оқушысы Рахатқызы Аружан қатысып, жүлделі ІІІ орынды, желтоқсан айында 8-ә сынып оқушысы Мақсатұлы Темірлан А.Байтұрсынұлы атындағы ІҮ

Сонымен қатар «KIO интернет олипиадасына» оқушылар қатыстырып, айтарлықтай нәтижеге жеттік. Атап айтар болсақ: Анваров Руфат, Ибрагим Мерей, Қажғали Сабина, Мұхтар Аружан Кидралиева Анелия

Республика, облыс аудан көлемінде орын алды.

Заманауи мұғалім – әрқашан да кәсіби деңгейі жоғары, педагогикалық дәстүрлі әдістер мен жаңа технологияларды жақсы білетін әрі оларды өз сабақтарында тиімді пайдалана алатын, әрдайым ізденіс үстінде жүретін, білімін үздіксіз толықтырып, шыңдап, шығармашылықпен жұмыс жасайтын, білім алушылардың бәсекеге қабілетті маман болып шығуына қолайлы жағдай жасап, жан-жақты білім беретін, оқу-тәрбие ісін меңгерген тұлға болуы тиіс .

Мұғалімдердің педагогикалық шеберлігін және оқушылардың өнерін, дарынын көрсететін жұмыстың түріне пән онкүндіктерін өткізу жатады. Оларды өткізу жоспары жылдың басында жасалынады. Пән онкүндігін өткізудің қорытындысы әдістемелік кеңестің отырысында қарастырылып, әр қайсысына жеке папкалар арналды.

ІІІ тоқсанда «Тілмаш» ағылшын тілі, «Атамұра» қазақ тілі мен әдебиеті «Дарын» математика, физика, информатика, «Өнер» көркем еңбек, музыка, «Спорт» дене шынықтыру пәндері бірлестіктерінің онкүндіктері өткізілді.

Онкүндіктердің жоспарлары құрылып, ашық сабақтар, сыныптан тыс іс –шаралар, пікірталастар, ребустар мен сөзжұмбақтар жарысы, кубик-рубик, крестик-нолик, «Үздік қабырға газеті» және мақала, эссе жазу сайыстары, жас мұғалімдер арасында «Мың бір мақал - жүз бір жұмбақ» жарыстары өткізілді.Білім алушылардың пәнге деген қызығушылығын арттыру және шығармашылық қабілеттерін дамыту мақсатында фото суреттер көрмесі, интеллектуалды марафондар, пән олимпиадалары ұйымдастырылып, жеңімпаздар марапатталды. Фото суреттер және ашық сабақтар әлуметтік желіге мектебіміздің сайтына жарияланды.

Онкүндікте үздік ашық сабақ көрсеткен мұғалімдерді атап айтсақ: Мынбаева Г.Т, Таирова Д.Х, Иемберген А, Тажибаева Г.Т, Ерасилова А.К, Турганбаева Б.Д, Шаджабаева Э.К, Атыханова Ж.Ж, Батырбаева Д.А, Шауеева А.А, Прекеева А.Ғ, Бекбосунова М.С.

Ағылшын тілі онкүндігі аясында 5-сыныптар арасында ағылшын тілінде көркемсөз оқу сайысы ұйымдастырылып, қатысушылар өз таңдаулары бойынша жаттаған өлеңдерін мәнерлеп оқудан сайысқа түсті. Оқушылар арасынан іріктеліп екінші кезеңде Нұрлан Н, Оңғар А, А.Исмаилова, А.Тұрғали, Қ.Серік, Қазбек К,Талғат Дінасыл сынды оқушылар мектеп, табиғат, Отан тақырыбындағы өлеңдерді жатқа оқып , көпшілікпен бөлісті.

Сонымен қатар 5-6 сыныптар арасында «Reading for pleasure» көркем әдебиет оқушылар жобасын ұйымдастыра отырып оқушылардың кітап оқуға деген қызығушылығын арттыруға ықпал етті.

«Асыл мұра» қазақ тілі мен әдебиеті пәндер онкүндігі салтанатты жиынмен ашылды және мұғалімдерді дәлізден күтіп алып, «Лотерея» ойыны ойнатылып қазақ тіліне қатысты сұрақтар қойылды. «Тілім ғұмырым» атты жарыс сабақты оқушылармен ұйымдастырып өткізді.

Сонымен қатар жас мамандармен ұйымдастырылып өткізілген «1001 мақал, 101 жұмбақ» білгірлер сайысы өтті. Қатысушылар мақал-мәтелдерді нақышына келтіре айтып, жұмбақтардың мағынасын тереңінен түсініп, сырын шеше біліп, орыс, ағылшын тілдеріне аударды. Сайыс қорытындысы бойынша «Жақсылық» тобы жеңіске жетті.

«Үздік қабырға газеті» және мақала, эссе жазу сайысы ұйымдастырылып, әр сыныпқа нақты тапсырмалар беріліп, сол жайында барлық мәліметті жан-жақты салып, қорғау жұмысы тапсырылды.

Мақала жазу байқауында 7 «а» сынып оқушысы Нұрахмет Димаштың «Мұқағали ақынға» арнап жазған мақаласы аудандық Еңбекшіқазақ газетіне жарық көрді.

«Ақиық ақын Мұқағали Мақатаевқа» арналған 1-5 қазақ, орыс тілді сыныптарында көркемсөз оқу байқауы ұйымдастырылып өткізілді. 5 «г,д,е» сыныптартар арасында «Қазақшаңыз қалай» дебат сабағы жоғарғы деңгейде ұйымдастырылды. Сонымен қатар 9-10 қазақ сыныптар арасында «Абай оқулары» көркем сөз байқауы ұйымдастырды.Оқушылар Абайдың қара сөздерін оқып, оқушылардың рухани танымын байытуға ықпал жасады.

Қазақ тілі мен әдебиеті пән мұғалімдері онкүндік аясында түрлі әдіс- тәсілдерді тиімді қолдана отырып, оқушылардың мемлекеттік тілді жетік меңгеріп білуіне көңіл бөліп, пәнге деген қызығушылықтарын арттырып, ізденімпаздық қабілеттерін оята білді.

Қазақ тілі мен әдебиеті пәні бірлестігінің онкүндігінің жабылуында

Қазақтың ұлттық дәстүрлері «Бесікке салу мен Тұсаукесер рәсімі» көрсетілді.

Ұлттық тағамдар (Бесбармақ, наурыз көже, құрт, май, ірімшік, қымыз т.б) таныстырылды.Ұлттық ойындары (Асық ату, арқан тартыс, қол күрес» ойындары ұйымдастырылып өткізілді. Қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің онкүндігі белгіленген жоспар бойынша жоғары деңгейде өткізілді.

Нақты ғылымдар - математика, информатика және физика пәндерінің 15.02.22ж. - 25.02.22ж аралығында «Шексіздікті қамтыған әлем» атты онкүндігі өткізілді.

Онкүндіктің ашылуыда мұғалімдер арасында «Сандар сөйлейді» тақырыбында викториналық сұрақтар мен оқушылардың шағын концерттік бағдарламасы ұйымдастырылды.Онкүндік барысында мұғалімдер ұйымдастырған барлық іс-шаралар яғни интеллектуалды сайыстар мен сыныптан тыс іс- шаралар, пікір сайыстары мен ашық сабақтар заман талабына сай ақпараттық технологияларды пайдалану арқылы өткізілді.

Оқушылардың бойында білімге деген қажеттілікті сезіну, білім алу үшін өз бетінше іздену, жаңашылдыққа ұмтылуға тәрбиелеу- сабақта ғана емес, сыныптан тыс жұмыстарда да жүзеге асырылуы керек. Осындай жұмыстың маңызды бір бағыты пән онкүндігін тиімді ұйымдастыру екені сөзсіз.

«Бүкіл әлем сөйлейді нақты ғылым тілінде» ғалымдар білгірі байқауы. «Білімді ұрпақ-ел болашағы» ( көрме)«Білім биржасы» (сканворд) байқаулары ұйымдастырылды.

Математика, физика, информатика пәндері онкүндігінде іс-шаралар танымдық-дамыту қалыпта өткізілді, мұғалімдер оқушылардың оқу мүмкіндіктерін ескеретін, логика мен зеректілікке арналған тапсырмаларды пайдаланды, ал оқушылар әр түрлі пәндерден өз білім дәрежелерін, тапқырлықтарын көрсетіп, қосымша да білім алды.

Шахмат, дойбы, тоғызқұмалақ жарыстары 1-5 сыныптар және 6-10 сыныптар арасында ұйымдастырылды. Оқушылардың пәнге қызығушылығын арттыру мақсатында Физикалық тәжірибе көрсетілді Оқу – тәрбие үрдісіне жаңа инновациялық әдіс тәсілдерді енгізу оқушылардың білімге деген қызығушылығын, талпынысын арттырып өз бетімен ізденуге шығармашылық еңбек етуге жол салады. Пәндерді оқытуда тиімді әдіс – тәсілдерді пайдалана отырып, сабақты қызықты да тартымды өткізу мұғалімнің шеберлігіне байланысты екені баршамызға мәлім. Осы орайда математика, физика пәні мұғалімдері «Информатика- ақпараттар ғылымы» «Сабақта қолданылатын әдіс тәсілдер», «Жаңаша оқуға -жаңаша көзқарас» тақырыптарында коучингтер ұйымдастырылды. Жаңа әдіс-тәсілдерді жаңа форматта жоспарлап, жаңа технологияларын тиімді пайдаланып, ұстаздар арасында іс-тәжірибені бөліскен математика, физика пәні мұғалімдері коучингке қатысушылардың ризашылығымен мақтауларына ие болды. Математика, физика, информатика пәндерінің онкүндігінде атап айтатын жоғарғы деңгейдегі ұйымдастырылған іс-шараның бірі фойенің безендірілуі күнделікті сайыстарға байланысты өзгертіліп отырғанына өздеріңіз көрдіңіздер. Онкүндіктің жабылуында сайыстардың жеңімпаздары арнайы грамоталармен марапатталды.

«Өнер» көркем еңбек ,музыка пәндерінің онкүндігі «Өнер-ұлттың асыл қазынасы» салтанатты жиынмен басталды.«Өнерлінің өзегі талмас» тақырыбында оқушылардың қолөнер бұйымдары және суреттер көрмесі қойылды.

«Бұрымды қыз» атты қыздар арасында сайыс өткізді 5,6,7,8, 9 сынып аралығында.

Онкүндіктің соңғы күні салтанатты жабылу кешінде онкүндікке белсенді қатысқан барлық оқушылардың есімдері аталып, дипломлар мен алғыс хаттар берілді.

Сонымен қатар «Спорт» дене шынықтыру пәні бірлестігінің онкүндігінде ата-ананы мектеп өміріне тарту мақсатында бастауыш сыныптар арасында «әкем, шешем және мен» тақырыбындаспорттық ойындардан жарыс, мұғалімдер арасында волейболдан жарыс, 5-сыныптар арасында Футзалдан жарыстар тиімді ұйымдастырылды. Онкүндіктердің қорытындысы бойынша «Дарын» және «Атамұра » пәндер бірлестігінде іс -шаралар мен ашық сабақтар және коучингтер жоғарғы деңгейде ұйымдастырылды. Десекте, ашық сабақтарды өткізуде мұғалімдерге әдіс- тәсілдерді тиімді пайдалана білу, оқу мақсаттарын дұрыс ұйымдастыру,білім дағдыларын меңгеру, сараланған оқу мақсатына сәйкес тапсырлалар әзірлеу, бағалауды дұрыс ұйымдастыру ұсынылады.

Мектепішілік бақылау- оқу- тәрбие үрдісін алға жетелеудің алғышарты.Мектеп iшiндегi бақылау – қойылған мiндеттерге сәйкес тұтас педагогикалық процеске түзетулер енгiзу мақсатында оқу-тәрбие процесiн жан-жақты зерттеу мен талдау.

Мектепішілік бақылаудың негізгі мақсаттары білім беру аясында ҚР заңдылықтарын сақтану,білім беру аясында мемлекеттік саясат принциптерін жүзеге асыру,мекеменің іскерлігін көрсететін нормативті құқықтық актілерді жүзеге асыру,білім беру үрдісіне қатысушылардың құқығы мен бостандығын қорғау,білім беруде азаматтардың ата заң құқығын ұстану,мемлекеттік білім беру стандартын ұстану,білім беру сапасын арттыру механизмін дамыту,оқу үрдісі нәтижесінің тиімділігін арттыру,соңғы нәтижені арттыру жауапкершілігіне байланысты білім беру мекемесінің өзіндік принциптерін дамыту,оқыту үрдісін дамыту тенденциясына талдау және болжау жасау болып табылады.

Осыған сәйкес, баланың сапалы білім алу құқығын қамтамасыз ету үшін бақылау, мектеп құжаттамасының жүргізілуін бақылау, оқу-тәрбие процесінің ғылыми-әдістемелік қамтамасыз ету жағдайын бақылау, базалық және қосымша білім беруді қамтамасыз етуді бақылау, мектептегі тәрбие жұмысының жағдайын бақылау, Оқу-тәрбие процесін психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу сапасын бақылау, Оқу-тәрбие процесін психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу сапасын бақылау бөлімдері бойынша жүзеге асырылды. Сондай-ақ пәндердің оқытылу сапасына бақылау кестедегі мерзімге сәйкес жүргізілді және кесте сырғымалы принцип бойынша ауыстырылып отырады.

Мектепішілік бақылауды ұйымдастыруда кері байланыс пен түзету қызметінің тиімділігі: «тігінен» (әкімшілік-мұғалім) және «көлденеңінен» (басқару субектілері арасында) жүзеге асырылды.

Мектепішілік бақылаудағы әрекеттерді түзету мен реттеу бойынша пәндер бойынша бақылау, зертханалық, сарамандық жұмыстарды орындау нормаларына бақылау жүргізіліп отырды. Тоқсан сайын пән бірлестік жетекшілерінің басшылық жасауымен әр пәннен оқу бағдарламаларының орындау нормаларына бақылау жүргізіліп отырды. Тоқсан сайын пән бірлестік жетекшілерінің басшылық жасауымен әр пәннен оқу бағдарламаларының орындалуы жайында анықтама жасалып отырды.

Жалпы орта білім берудің Мемлекеттік жалпыға міндетті стандартында белгіленген талаптарға оқушылардың білім білік дейгейлерінің сәйкестігін анықтау үшін тоқсан сайын әр пән мұғалімдері тарапынан және жалпы мектеп бойынша оқушылардың білім деңгейінің мониторингі жасалынып отырды. Мониторинг негізінде сыныптардың басым көпшілігінде оқушылардың білім, білік, дағды сапаларының көрсеткіштері стандарт талаптарына сай екендігі анықталды, бірақ төмендегі көрсетілген сыныптардағы сапа көрсеткіштерінің төмендігін атап өтпеуге болмайды: бастауышта

4 «Ж»,5 «е», 6 «е», орта буында 8«Ә» 9 «Ә» ,9 «Д» сыныбы . Бұл сыныптарда жаңа оқу жылында жұмысты белсендіру қажеттілігі және іс- әрекетті зерттеу және сабақты зерттеуді ұйымдастыруды талап етеді.

Тәрбие – кең мағынасымен алғанда,

қандайда болса бір жан иесіне тиісті азық беріп,

сол жан иесінің дұрыс өсуіне көмек көрсету деген сөз.

Мағжан Жұмабаев

Тәрбие жұмысы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 06 сәуірдегі № 130 бұйрығымен бекітілген ҚР үздіксіз білім беру жүйесіндегі тәрбие тұжырымдамасын, ҚР Үкіметінің 2012 жылғы 29 маусымдағы № 873 Қаулысымен бекітілген білім беру ұйымдарында оқыту процесінің тәрбиелік құрамдасын күшейту жөніндегі үлгілік кешенді жоспары, Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2021 жылғы 16 қыркүйектегі № 472 бұйрығы негізге ала отырып жұмыс жасалынды.

Мақсаты: Рухани байлықты, моральдық тазалықты, дене бітімін жетілдіруді, бәсекеге қабілеттілікті, прагматизмді, ұлттық сәйкестікті, білімнің табын, эволюциясы мен сана- сезімінің ашықтығын, әлеуметтік рөлдердің жүйесін толықтай орындауға қабілетті, ХХІ ғасырдың лайықты өмірін қалыптастыруға қабілетті жан – жақты және үйлесімді дамыған тұлғаны тәрбиелеу.

Мектептегi тәрбие жұмысының өзектi мәселесi:

Оқушылардың бойында азаматтық құндылықтардың биiк рухани-адамгершiлiк қасиеттерiн және салауатты өмiрмен құқықтық мәдениеттi үндестiре отырып, жаңа типтегi жеке тұлғаны қалыптастыру.

Тәрбие жұмысының міндеттері:

Ұлттық және жалпы адамзаттық құндылықтар,ғылым және практикалық жетістіктер негізінде тұлғаның дамуы мен құруды қалыптастыруға бағытталған сапалы білім алу үшін қажетті жағдайларды жасау;
Жеке тұлғаның шығармашылық, рухани және дене бітімдік қабілеттерін дамыту, моральды, салауатты өмір салтын нығайту негіздерін қалыптастыру, жеке тұлғаны дамыту, сыни ойлау және функционалдық сауаттылықты (компьютерлік, цифрлық, математикалық, жаратылыстану, оқу сауаттылығын) дамыту үшін жағдай жасауда өз бетінше шешім қабылдау проблемалары арқылы интеллектіні байыту;
Қазақстан Республикасының Отанға деген махаббатын, азаматтылықты және отансүйгіштікті тәрбиелеу, мемлекеттік символдар мен ұлттық дәстүрлерге деген құрмет, кез келген конституцияға және қоғамға қарсы жағдайларда қарсылық таныту;
Еліміздің қоғамдық – саяси , экономикалық және мәдени өміріне қатысу қажеттілігін, тұлғаның өз құқығын және міндетін сезінуді қалыптастыру;
Отандық және әлемдік мәдениет жетістіктеріне қосылу; қазақ халқының және басқа да халықтардың тарихын, салт- дәстүрін зерттеу, мемлекеттік, ресми және шет тілдерін білу;
Психологиялық- педагогикалық құзыреттілікті және ата- аналардың бала тәрбиесіне деген жауапкершілігін арттыру, жастарды дені сау отбасын құруға даярлау, отбасы институтын нығайтуда саналы атсалысу;
Әлеуметтік маңызы бар балалық, отбасылық және ата – аналық бастамаларды , балалардың қоғамдық бірлестіктерінің қызметін дамыту және қолдау;
Тұлғаның экономикалық ойлауын дамыту және кәсіби қалыптасуға саналы қатынасын және өзін – өзі жетілдіруге; табиғатты сақтауда белсенді азаматтық жағдайды; экологиялық сауаттылықты және мәдениетті ұстану;
Бала тәрбиесінде жалпы және қосымша білім беру жүйесінің рөлін арттыру; сондай –ақ, дене шынықтыру және спорт, мәдениет саласындағы ұйымдар қызметінің тиімділігін арттыру;
Бала тәрбиесі саласындағы ғылыми зерттеулердің сапасын арттыру;
Балалардың ақпараттық қауіпсіздік деңгейін арттыру;
Сынып жетекшілердің кәсіби шығармашылығын дамыту, бірлестік жұмысын күшейту , сынып ұжымын ұйымдастыруға әдістемелік көмек көрсету, талдау- диагностикалауға үйрету.

2021-2022 оқу жылында жылдық жоспармен тәрбие жұмыстарын жүзеге асыру мақсатында іс-шаралар жүргізілді. Жылдық жоспарда сынып жетекшілер, оқушылар, әлеуметтік-педагог, психолог, ата-аналар, қоғамдық ұйымдармен бірлесіп атқаратын жұмыстар енгізілді.

Мектеп отбасының, жұртшылдықтың ынтымақтастығына тікелей басшылық ететін бірден-бір орган. Ынтымақтастықпен жұмысты жүргізудің бірнеше формасын пайдалана отырып жұмыстар атқарылды.

Ата-аналар жиналысы
Мұғалімдер мен мектеп әкімшілігінің оқушылардың үйіне барып, тұрмыс-тіршілігімен танысуы.
Сынып жетекшілер жиналысы.
Ата-аналар педагогикалық насихат, әдістемелік кеңес беру жұмыстары жүргізілді.

Мектепте өтілетін дәстүрлі мерекелік іс-шаралар жоспары құрылып, өткізілді.

2021-2022 оқу жылын «1 қыркүйек Білім күні» 1-11 сыныптарда тәрбие сағаты өткізілді.
18 қыркүйек «Белсенді өмір-жүз жастық ғұмыр» денсаулық фестивалі;
«Ұстаздар күні» мерекесі;
ҚР тәуелсіздігінің 30 жылдығына орай өткізілген іс-шара;
«Қош келдің Жаңа жыл!» ашық тәрбие сағаттары;
«1 наурыз алғыс айту» күні;
«8 наурыз Халықаралық әйелдер күні»;
«22 наурыз Ұлыстың ұлы күні»;
«1 мамыр ынтымақтастық күні»;
«7 мамыр Отан қорғаушылар» күні;
«9 мамыр Ұлы Отан соғысы ардагерлер» күні;
«25 мамыр Соңғы қоңырау»;

Бұл айтулы мерекелік іс-шаралардан бөлек әр аптада сынып сағаттары өткізілді.

Сайттар: инстаграмм- enbekshikazakh_alfarabi, фейсбук- Әл-Фараби о/м

1-тоқсанда өтілген сынып сағаттар:

«Тәуелсіздік жетістіктері» – 2-11 сыныптар;

«Кел балалар оқылық!»-1 сыныптар;

«Туған тілім-тірлігімнің айғағы»

«Абайлаңыз бағдаршам»

«Отбасы-өмір аясы»

«Қарттарым-асыл қазынам»

Қазан айында өткізілген сынып сағаттар:

«Ұстаз-ұлы тұлға»

«Әлемде қанша мамандық бар?»

«Өрт қауіпсіздігі» 1-4 сыныптар;

«Саналы ұрпақ-жарқын болашақ» 5-9 сынытар;

«Рәміздерім-мақтанышым»

2-тоқсанда өтілген сынып сағаттар:

Қараша айында

1. «Достық қарым-қатынасты нығайту»;

2. «Ұлттық валюта күні»;

3. «Еңбекті сүю-бақытты өмір негізі»;

4. «1 желтоқсан тұңғыш президент күні»

Желтоқсан айында

1. «Қоғамдық орындарында өзінді ұстай білу»;

2. «Атеизм» «Дін»;

3. «Елімді тербеткен тәуелсіздік»;

«Қош келдің Жаңа Жыл!»

Қаңтар айында

«Жемқорлықсыз Қазақстан»;
«Мен және менің отбасым»;
«Қазақстанның киелі жерлері»;

Ақпан айында

«М.Мақатаев ғасыр ақыны»;
«Елтаңбасы елімнің»;
«Су-тіршілік көзі»;
«Алғыс айту күні»;

Наурыз айында

«Халықаралық әйелдер күні»;
«Ұлыстың ұлы күні –Наурыз!»;

Сәуір айында

«Интернетсіз бір күн»;
«Ғарышкерлер күні»;
«Энергетикалық сусындар туралы не білеміз?»;
«1 мамыр-Бірлік күні»;

Мамыр айында

«Ерсіз ел болмайды, елсіз ер болмайды»;
«9 мамыр-Ұлы Отан соғысы ардагерлер күні»;
«Мен бақытты баламын»;
«жазғы демалыстағы қауіпсіздік ережелері»;

Тәрбие бағыттары бойынша өткізілген ашық тәрбие сағаттары

«Қазақстандық патриотизм және азаматтық тәрбие, құқықтық тәрбие» бағыты бойынша 11 а,ә сыныптарымен қазақ тілі пән мұғалімі Шауеева А.А. «Туған тіл- рухани байлық», https://www.instagram.com/p/CURPRYfKXaH/?igshid=MDJmNzVkMjY=

«Қазақстанның киелі жерлері» атты ашық тәрбие және сынып сағатын өткізілді.

https://www.instagram.com/p/CZcQNwnNZ-m/?igshid=MDJmNzVkMjY=

«Рухани адамгершілік тәрбие» бағыты бойынша өткізілген ашық тәрбие сағаты:

2г сыныбымен Шелепина А.В. - Путешествие по русским народным сказкам;
2ә сыныбымен Амиракынова М- қазақ халқының дәстүрі және халық әдебиеті тақырыбында тәрбие сағатын өткізді.

https://www.instagram.com/p/CVnr1BAta1T/?igshid=MDJmNzVkMjY=

«Ұлттық тәрбие» бағыты бойынша 2а және 2в сыныптарының сынып жетекшілері Салимбаева Б.Т., Акжигитова Н. ата-аналарымен бірлесіп «Салт-дәстүрімізді дәріптеу» тақырыбында үлкен іс-шара өткізіп, кітап басылымын шығарды. https://www.instagram.com/p/CVxwomusfsD/?igshid=MDJmNzVkMjY=

https://www.instagram.com/p/CVxxFI_smlb/?igshid=MDJmNzVkMjY=

«Отбасылық тәрбие» бағыты бойынша бастауыш сыныптарда эстафеталық жарыстар мен сынып сағаттар ұйымдастырылды. https://www.instagram.com/p/CTrtk_ssWCn/?igshid=MDJmNzVkMjY=

https://www.instagram.com/p/CTrtojTMXa5/?igshid=MDJmNzVkMjY=

https://www.instagram.com/p/CTrtr3ssStI/?igshid=MDJmNzVkMjY=

«Көпмәдениетті көркем эстетикалық» тәрбие бағыты бойынша

https://www.instagram.com/p/Cc-XBFAtJQj/?igshid=MDJmNzVkMjY=

Мерекелік іс-шарадан бөлек жоспар бойынша атқарылған жұмыстар:

«Birge taza Qazaqstan »- бүкіл әлемдік акцияға мектеп ұжымынан ұстаздар мен техқызметкерлер белсене қатысты. https://www.instagram.com/p/CT872LUs28S/?igshid=MDJmNzVkMjY=
Мектеп парламенті президентін сайлау; https://www.instagram.com/p/CUU1Ifrs4uY/?igshid=MDJmNzVkMjY=

https://www.instagram.com/tv/CUg2x25gtfW/?igshid=MDJmNzVkMjY=

«Жас Сарбаз» әскери спорттық ойыны мен ұйымына қабылдау; https://www.instagram.com/p/CUz72Bztpt5/?igshid=MDJmNzVkMjY=

https://www.instagram.com/p/CXnnQD9tOa9/?igshid=MDJmNzVkMjY=

«Алтын күз» қайырымдылық жәрмеңкесі; https://www.instagram.com/p/CVSSS8Csohz/?igshid=MDJmNzVkMjY=
«Қамқоршылар күні» мерекесі;

https://www.instagram.com/p/CVnqatntpNS/?igshid=MDJmNzVkMjY=

Кездесулер- мешіт имамымен, қамқоршылық кеңес мүшелерімен.

https://www.instagram.com/p/CUc-u7TM2VR/?igshid=MDJmNzVkMjY=

https://www.instagram.com/p/CTrXuygsp6H/?igshid=MDJmNzVkMjY=

https://www.instagram.com/p/CZTmlP7tYk7/?igshid=MDJmNzVkMjY=

Іс-шаралар- эстафеталық жарыстар, флешмоб, ән, мәнерлеп оқу, қол өнер, эссе байқаулары, сурет көрмелері.

«Дене тәрбиесі, салауатты өмір салты» бағыты

Салауатты өмір салты-бұл ең әуелі денсаулықты сақтауға және нығайтуға бағытталған сауықтыру жолындағы белсенді іс-әрекет. Өмір адамның өмір салты өздігінен қалыптаспайды, ал салауатты өмір салты өмір сүру барысында мақсатты түрде қалыптасады.

Дене тәрбиесі бойынша қыркүйек айында денсаулық фестивалі өткізілді.

Тәуелсіздігіміздің 30 жылдығына орай өткізілген іс-шаралар: көрме, ән байқауы, эссе, мәнерлеп оқу, флешмоб, эстафеталық жарыстар т.б.

Мектепішілік жобалар:

«100 ән 100 кітап» жобасы, https://www.instagram.com/p/CWtJgzPNx3Z/?igshid=MDJmNzVkMjY=

https://www.instagram.com/p/CWgXnzmNMCG/?igshid=MDJmNzVkMjY=

«Көне сурет тарихы» https://www.instagram.com/tv/CVxx8boAXEo/?igshid=MDJmNzVkMjY=

https://www.instagram.com/p/CVVuJxeswv3/?igshid=MDJmNzVkMjY=

Сонымен қатар 2021 жыл ҚР тәуелсіздігіне 30 жыл толуына байланысты біраз жобалар қолға алынып, басылымнан шығарылды. Атап айтқанда:

«Менің өлкемнің ерекшеліктері» жетекшісі- биология пәні мұғалімі Атекеева Б.К.
«Экология Казахстана» жетекшісі биология пән мұғалімі Дробяцко Т.Б.
«Көне сурет тарихы» жетекшілері тарих пәні мұғалімі –Изгутова С.И. және информатика пән мұғалімі- Шойбекова Р.Ж.
30 түрлі салт – дәстүр жинағында ұмыт болған салт – дәстүрді дәріптеу мақсатында «Ұлағат болсын ұлыма, ғибарат болсын қызыма» жетекшілері бастауыш сынып мұғалімдері: Cалимбаева Б.Т. Акжигитова Н.К.
«Афоризмдер мен нақыл сөздер жинағы» орыс тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімдері: Булекова Ж.М., Ертаева А.А.
“Қыз тәрбиесі – ұлт тәрбиесі” бойынша мақал – мәтелдер, афоризмдер, ғибаратты сөздер» қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімдері: Қожабаева М.С., Байконырова А. О.
«Ұлы дала мұрасы» тарих пәнінің мұғалімдері: Тұрсынбекқызы Ә,Серікжанқызы М.
мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың тапсырмасы аясында ҚР Білім және ғылым министрлігі орта білім саласында «Оқуға құштар мектеп» жобасын қолға алды. Мектебімізде осы жоба бойынша 1 сыныптан 10 сынып аралығында жұмыс жүргізілді. “Оқуға құштар” жобасы бойынша “Кітапханаға кітап сыйла” акциясы өткізілді. Акция барысында оқушылар белсенді қатысты. Көркем әдебиеттер, ертегілер, энцеклопедиялар 114 дана кітап сыйға берілді.

МАҚСАТЫ:

Оқушылардың кітап оқуға деген қызығушылықтарын қалыптастыру, кітап оқуға ынтасын арттыру, көпшілік алдында өз ойын еркін жеткізуге, тіл байлығын арттыруға ықпал ету;
Кітаптың адам өміріндегі маңызын түсіндіру;
Оқушыларды әдеби кітаптарды оқуға насихаттау арқылы олардың кітап оқуға сүйіспеншілігін арттыру.

КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕ:

1.Бастауыш сыныпта оқушылардың оқу дағдысын, оқу сауаттылығын қалыптастыру.Оқушылар ертегілердің маңызын зерттейді, ертегілерді оқи отырып қиялдайды, қажетті дағдыларды күнделікті өмірде қолданады, ертегі туралы шағын әңгіме жазады.

2.Оқыған кітаптарынан алған әсерлерімен көпшілік алдында бөліседі, оқырмандарды шабыттандырады.

3.Орта буын сыныптарда оқушылардың оқу дағдысын,оқу сауаттылығын қалыптастыру, тақырып бойынша эссе жазуға дағдыландыру.

4.Жоғарғы сынып оқушыларын әдеби - классик жазушылардың шығармаларын оқуға тарту, оқыған кітабын жарнамалауға, насихаттауға дағдыландыру. Мектепте «Оқуға құжтар мектеп» жобасы 8 бағыт бойынша жүргізіледі

1-бағыт «Барлық пәндер арқылы оқу»

2-бағыт. «Еркін оқу кеңістігі» (20 минут оқыда, эссе жаз)

3- бағыт «Кітаппен өткен демалыс күнім қызық» марафон.

4 - бағыт «Оқы және өзгеге сыйла» Book challenge

5 - бағыт. «Кітап оқу арқылы өзін-өзі дамыту» (Бір сынып-бір кітап)

6 -бағыт «Әдеби кеш» 8 - 10 жобасы.

7-бағыт «Отбасылық оқудың дәстүрлері»

8 - бағыт. «Оқу уақыты» (Өзің оқып, өзгеге ұсын үш тілде) READx book жобасы.

Жалпы бұл «Оқуға құштар мектеп» жобасы оқушыларға үлкен талпыныс, кітап оқуға деген қызығушылықтарын арттырып қоймай, оқушылардың әдеби кітаптарды оқуына өте жақсы ықпалын тигізген жоба болды.

https://www.instagram.com/tv/Cc5BQm-gXyu/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

https://www.instagram.com/tv/Cc5D6G1AtNS/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

1-бағыт «Барлық пәндер арқылы оқу» мектепте жалпы 800 оқушы қамтылды. Оқушылар әр түрлі жанырдағы кітаптарды оқып, сынып арасында талқылады. 2-бағыт. «Еркін оқу кеңістігі» (20 минут оқыда, эссе жаз) мектеп кітапханасынан 500 оқушы өздері таңдаған кітаптарын алып оқып, сол тақырыпта өз ойларын эссе жазып толықтырды.

https://www.instagram.com/p/CbSy3_aNRRX/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

https://www.instagram.com/p/CbSyy8utG3r/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

https://www.instagram.com/p/CbSycnYtxyy/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

https://www.instagram.com/p/CbSy-1ytwoR/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

3- бағыт «Кітаппен өткен демалыс күнім қызық» марафон.

Оқушылар демалыс кезінде көптеген қызықты шығармалармен жаңа әдебиеттермен танысты, олар Қазақстанның балалар әдебиеті мен әлемдік балалар әдебиетінің ең үздік шығармаларымен таныс болады, сондай-ақ оқушылар «Неге?» деген сұрағына жауап алып, балалар энциклопедиясымен және ертегілердің сиқырлы және керемет әлемімен танысты.

https://www.instagram.com/tv/Ccn0ttjgT3C/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

4 - бағыт «Оқы және өзгеге сыйла» Book challenge 7-8 сынып оқушылары кітапханадан кітап алып мазмұнын айтып, кітап қай жылы жазылған, авторы кім, кітап не туралы жазылған, кейіпкерлері кім, шығарма не нәрсеге үйрететінін, қандай оқиғалар болғанын айтып видеоролик түсіріліп басқа да оқырмандарға оқуға кеңес берілді. 7 «А» сыныбы Авторы:Мұхтар.Мағауи «Көкбалақ» әңгімелері, 7 «Ә» сыныбы Авторы: Мұхтар.Мағауи «Тазының өлімі» атты әңгімелері, 7 «Б» сыныбы Авторы: Ғабиден Мұстафин «Шығанақ» романы. 8 «А» сыныбы Авторы: Ғабит.Мүсрепов «Ұлпан» романы 8 «Ә» сыныбы Авторы: Тахауи Ахтанов «Қаһарлы күндер» атты романы. 8 «Б» сыныбы Авторы: Қалмақан Әбдіқадыров «Қажмұқан» повесі

https://www.instagram.com/p/CcpIAF5tLaL/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

https://www.instagram.com/p/CdaVjxJNG5x/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

https://www.instagram.com/p/CdanOj1toBK/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

https://www.instagram.com/tv/CdfMosNgN10/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

6 -бағыт «Әдеби кеш» 5 - 10 жобасы.

Ақын-жазушыларының шығармаларын қойылым арқылы басқа сыныпқа түсіндіру

Сынып	Мерзімі	Өткізілу барысына жауапты	Шығарманың тақырыбы авторы
5 а	11.04.2022 сағат 12:30 -13:40	Әсет М Шауеева А.А Жамгырбаева А.Е Шойбекова Р.Ж	«Қобыланды батыр» жыры
5 ә
5 б
5 г	12.04.2022 сағат 12:30 – 13:40	Ертаева А.А Гришина Г.В Карамшук Д.Т Тургынбаева Қ.М	«Сын полка» В.Катаев
5 д
5 е
6 а	13.04.2022 сағат 12:30 – 13:40	Әсет М Булекова Ж.М Аманжолова С.И Жумагазина Л.М	«Жусан исі» С.Муратбеков
6 ә
6 б
6 г	14.04.2022 сағат 12:30 – 13:40	Ертаева А.А Таирова Д.Х Ерасилова А.К	«Греческая мифология Рождение Гераклам и его подвиг Золотые яблоки Гесперид»
6 д
6 е
7 а	15.04.2022 сағат 12:30 – 13:40	Әсет М Кішіханқызы Г Бекбоснова М.С Аманжолова Г.Т	«Батыр баян» М.Жұмабаев
7 ә
7 б
7 г	16.04.2022 сағат 12:30 – 13:40	Ертаева А.А Магамадова С.Ш Турганбаева Б.Д Ерисковская Л.М	«Станционный смотритель» А.С.Пушкин
7 д
7 е
8 а	18.04.2022 сағат 13:20 – 14:40	Әсет М Атекеева Б.Қ Алтаева С.К Тұрсынбекқызы А	«Әпке» Д.Исабеков
8 ә
8 б
8 г	19.04.2022 сағат 13:20 – 14:40	Ертаева А.А Ахметзянова З.А Усербаева М.Б Садыкова И.А	«Ромео и Джульетта» У.Шекспир
8 д
8 е
10 а	20.04.2022 сағат 13:20 – 14:40	Әсет М Оспанова М.Б	«Аңыздың ақыры» Ә.Кекілбаев
10 ә
			«Қыз Жібек»
10 г	21.04.2022 сағат 13:20 – 14:40	Ертаева А.А Дробяцко Т.Б Шеримова А.А	«Бал» А.С.Пушкин
10 д

Кестеде көрсетілген шығармалар қойылым арқылы қойылып, оқушылармен талқыланып, оқу мәдениетін дамыта отырып қолдана біліді, кітап оқу мәдениеті туралы түсінік берілді.

https://www.instagram.com/p/CccL0DgtV-a/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

https://www.instagram.com/p/CcpICGMtN8I/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

https://www.instagram.com/p/CcpIDn_NoKr/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

https://www.instagram.com/p/CcpICGMtN8I/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

7-бағыт «Отбасылық оқудың дәстүрлері» Оқырмандарды отбасымен кітап оқып оқушыларды ата-аналары сауаты болуға, оқу бағытын дұрыс таңдауға ықпалын тигізді. Кітапхана мен отбасы арасындағы тұрақты қарым-қатынасты қалыптасты. Отбасымен бірге кітап оқып кейіпкерлердін суретін салып сол кейіпкедің өмір жолымен отбасы мүшелерінің ұқсастығын тапты.

8 - бағыт. «Оқу уақыты» (Өзің оқып, өзгеге ұсын үш тілде) READx book жобасы «Тілмаш» ағылшын тілі пәні бірлестігінде осы бағыт бойынша тиісті жұмыстар ұйымдастырып өткізді. Мектеп оқушыларының ағылшын кітап оқуға деген құштарлығын ояту, сөздік қорын молайту, бос уақыттарын тиімді пайдалануға бағыттау, кітапханамен байланыс жасауларын қамтамасыз ету мақсатында сыныптар бойынша тапсырмалар берілді. Мектеп оқушылары мазмұны мен маңызы жоғары бұл іс-шараға белсенді қатысты. Өз таңдаулары бойынша оқыған әдеби шығармаларын басқа оқушылардың оқуына ықпал ету мақсатында видеотүсірілімдер жасап, ұсынды. «Оқы және өзгеге сыйла» атты мектепішілік «Book Challenge» шарасына 9Г сынып оқушысы Губенко В,10Ә сынып оқушысы Кидралиева А, 8А сынып оқушысы Муратова А, 8Ә сынып оқушысы Амангелді Л, 7А сынып оқушылары Берікқызы Н, Хавдалғазы Т, Өстемір Н, 8А сынып оқушысы Советбек А, 7Ә сынып оқушысы Бақытжан Е, 5Ә сынып оқушылары Сағадатқызы І, Мухамедәліқызы Н сынды оқушылар белсенді қатысып, өзге оқушыларға кітап оқуды насихаттады. Жас ерекшеліктеріне қарай ертегілер, аңыз-әңгімелер, шытырман оқиғалы және детективті жанрдағы шығармаларды оқып таныстырып өтті. «Оқы және өзгеге сыйла» атты мектепішілік «Book Challenge» шарасы әлі де жалғасын тауып, жасөспірімдердің кітап оқуға деген қызығушылығын арттыруға ықпал ететіні сөзсіз.

https://www.instagram.com/tv/Cb6cV1wqpiv/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

https://www.instagram.com/tv/Cc5Cw9fAd5A/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

https://www.instagram.com/tv/Cc6-vbxAKZL/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

https://www.instagram.com/tv/Cc6-zLoAK5d/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

https://www.instagram.com/p/Cc6-hk5t8nZ/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

https://www.instagram.com/tv/CcH4aHxA4hP/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

Мектебіміздегі оқушылар еліміздің үздік классиктернің кітаптарын, ана тіліне аударылған шетелдік әлем әдебиетінің жауһарларын, көркем әдиби шығармаларды, сонымен бірге қазіргі заманғы ақын-жазушылардың кітаптарын оқып мәлімет алды. Білім берудегі кітап оқуға үйрету мәселелері әрдайым маңызды. Мектебімізде «Оқуға құштар мектеп» жобасы өз жұмысын келесі оқу жылында да жалғасыратын болады.

Сонымен қатар мектепте «Бәйтерек» әкелер кеңесі мен «Зере» аналар кеңесі бойынша іс – шаралар жүргізілді.

Тәрбие басы - тал бесік

Мақсаты: Отбасылық құндылықтарды сақтау, ата- ананың бала тәрбиесіндегі жауапкершілігін арттыру. Мектеп, оқушы және ата – ана арасындағы қарым қатынасты жандандыру.

Мектепте жүргізілген «Бәйтерек» әкелер кеңесі мен «Зере» аналар кеңесі оқушылармен үнемі байланыста болып, түрлі шаралар ұйымдастырылып бала тәрбиесіндегі ата - ананың алатын орнының ерекше екендігін сезіндіріп, баланың бос уақытын тиімді пайдалана отырып, бала тәрбиесінде мұғалімдердің әр оқушыға ата – анасының орны ерекше екенін түсінді.

«Әйел - Ана, әйел - өмір, әйел - тіршілік өзегі» тақырыбында 5 – 7 сынып оқушыларымен ата –аналармен кездесу ұйымдастырылды. Жамгырбаева А.Е, Кішіханқызы Г кездесу кезінде қанатты сөздер мен мақал- мәтел жарысын ұймдастырып ана, әке туралы ән айтып ата- ананың қадірі жетуге, балалық шақты бағалауға тәрбиеледі.

https://www.instagram.com/p/CaplOwONviv/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

«Әке отбасының тірегі» тақырыбында 8 – 10 сынып оқушыларымен ата – аналармен кездесу ұйымдастырылды. Атекеева Б.Қ Батырбаева Д.А сұрақ жауап арқылы оқушы мен ата-аналар арасында ойындар ұйымдастырылды. Оқушы сабақтан кешікен жағыдайда? Мектеп формасын киіп келмеген оқушыға қандай шара қолданамыз? сұрақтарына жауаптар алынды.

«Қыз тәрбиесі ұлт тәрбиесі» тақырыбында қыздар мен ұстаздар арасында жиналыс өткізілді. Қожабаева М.С мен Байқоңырова А.Ө қыз тәрбиесіне байланысты түрлі бейнероликтар көрсетіп, қыздарға арналып шығарған жинақтарымен таныстырды. Жиналыстың мақсаты халықтың әдет-ғұрпын, салт – дәстүрін, құт – берекесін оқушы бойына сіңіру. Қыз баланы тәрбиелей отырып ұлтты тәрбиелейтінін оқушыларға ұғындырды. Оқушы қыздарымыздың бойынан сұлулықпен қатар тәлім-тәрбие болу керектгінің жолдары көрсетілді.

«Семья – основа воспитания» тақырыбында 8 сынып оқушыларымен ашық тәрбие сағаты өткізілді. Садыкова И.А тәрбие сағатын мемлекеттің болашағы отбасындағы ұрпақ тәрбиесінен басталатынынан бастады. Оқушылар өз отбасы жайлы қызықты деректермен бөлісіп, отбасы құндылықтарымен таныстырды.

https://www.instagram.com/p/CcH6KgOt5yz/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

Мектеп психологы Нусипбаева А.Б «Нравственное воспитание» тақырыбында 5 – 9 сынып оқушылармен тренг, әңгіме, тест алып жұмыстар жүргізді. Қортындысында ата- ана мен оқушы арасындағы рухани адамгершілік тәрбиесі жандандырылып осы бағыт бойынша іс- шаралар жалғасын тапты.

https://www.instagram.com/p/Cc2vHIoNqE7/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

https://www.instagram.com/p/Cc4NqDWKpAP/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

https://www.instagram.com/p/Cc5qwLON6bt/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

«Отбасы – Отанның бір бөлшегі» демекші, оқу жылы барысында 7 жоспарлы ата-аналар жиналысы өткізілді. Ата- ананың бала тәрбиелеудегі оң психологиялық көзқарасын, балаға деген жауапкершілік сезімін, мектеппен тұрақты қарым-қатынасын қалыптастыру, қарым-қатынастың тиімді моделдерін іздестіру, балалар өмірінде ата-аналардың рөлі туралы мағлұматтар бере отырып пікіралмасу, балалардың дүниетанымын, қабілетін, дарынын дамыта отырып білімді, салауатты ұрпақ тәрбиелеуде жанұяның рөлін дамыту, ата-ана баланың бас ұстазы екенін түсіндіру. Осы мақсатта ата-аналармен жоспарлы жиналыстар өткізіліп, өткізілген жиналыстарға хаттамалар жазылып, құжаттар жинақталды. 2021-2022 оқу жылының ерекшеліктерімен жаңа оқу жылының басталуы туралы бұйрықпен және санитарлық-эпидемиологиялық талаптардың сақталуымен ДОІЖО Токтарова Л.А.таныстырып өтті. ҚР Білім және Ғылым министрінің 2021 жылғы 25 мамырдағы №235 бұйрығымен, «Мектепке жол» акциясы барысында аз қамтылған, көпбалалы, толық емес отбасындағы оқушыларға көмек көрсету мәселесі, оқушылардың өмір қауіпсіздігі бойынша, оқу жылында оқушылар классикалық киім үлгісінде немесе мектеп формасымен мектепке келуге болатындығы жайлы ДТІЖО Жанадилова Г.Ж. сөз қозғады.

Тоқсан соңында жалпы ата-аналар жиналысы дәлізбен акт залында пән мұғалімдерімен өткізілді. Баласының білімі, пәндер бойынша үлгерімі, тәртібі, жетістіктері туралы ақпарат алды. Бастауыш сыныптар өз кабинеттерінде, 5-11 қазақ сыныбында сабақ беретін пән мұғалімдері дәлізде, орыс сыныбында сабақ беретін пән мұғалімдері акт залында ата-аналарды қабылдады. https://www.instagram.com/p/CV5gEVTtQNK/?igshid=MDJmNzVkMjY=

Жалпы ата-аналар жиналысынан бөлек тәуекел тобындағы оқушылардың ата-аналары мен тәртібі төмен сынып оқушыларының ата-аналарына арналған жиналысты мектеп психологы Нусипбаева А.Б. қаңтар айында онлайн форматта бала тәрбиесіне жағымды әсерін тигізетін пайдалы кеңестер берді.

Сәуір айында көпбалалы, аз қамтылған отбасында тәрбиленіп жатқан оқушыларға көрсетілген көмек бойынша әл.педагог Саткенова Л.Е. ата-аналарға есеп берді.

«Мектепке жол» акциясы барысында оқу жылының басынан әр айда оқу жылының аяғына дейін көпбалалы, аз қамтылған, жетім, жартылай жетім отбасындағы мектеп жасындағы оқушыларға азық-түлік, оқу құралдары, спорт киімдері мен мектеп формасымен қамтамасыз етілді. Акция барысында көмек алған оқушылар саны-26, көрсетілген көмектің соммасы-239130тг.

Мектепке жол акциясында қамқоршылық кеңес мүшелері әлеуметтік жағдайы төмен отбасыларында тәрбиеленіп жатқан оқушыларға көмек көрсетті. Жалпы оқушылар саны- 7, көрсетілген көмек түрі: азық-түлік, мектеп формасы, оқу құралдары, смартфон (телефон).

Балалар күні қамқоршылық кеңес мүшелері Алматы қ. қуыршақ театрына саяхат жасатып, демеушілер тарапынан тәтті шоколадтар, дәптершелер (блокнот) таратылды. Оқу жылы барысында көрсетілген көмектің жалпы соммасы -224 900тг.

Мектеп ауласына жарық орнату мәселесі бойынша қамқоршылық кеңес мүшелері кәсіпкер ата-аналарға жиналыс өткізіп, кешкі мезгілде оқушылардың сабақтан қайтуына қиындық тудыратындығын айта кетті. Кәсіпкер ата-аналар бір ауыздан келісіп, аудандық маслихаты «Нұр Отан» партиясының мүшесі Гусев М.А.қолдауымен мектеп ауласына 450 000тг көлемінде жарық орналастырылды.

https://www.instagram.com/p/CZ_SvaUNtqd/?igshid=MDJmNzVkMjY=

Мектептегі ең басты шара құқықбұзушылық. Оқушылардың құқық тәрбиесі бойынша іс шаралар жоспары жасалған. Сынып сағаттары, диспуттар, профилактика кеңестері, құқық қорғау органдарының өкілдерімен кездесулер өткізілді. Мектеп бойынша 63 сынып жетекшілер жұмыс атқаруда.

Мектеп бағдарламасында: құқықтық міндетті оқыту, құқық қорғау органдарының, ішкі саясат бөлімінің, өкілдерімен кездесулер жоспарланып, орындалды. Жұмыс құқық қорғау органдарымен тығыз байланыста қызмет жасаумен өткізілді. Сынып жетекшілер және мектеп әкімшілігінен құрылған топ мүшелері ай сайын рейдтер және жайсыз отбасылардың тұрмыс жағдайларын анықтау жұмыстары атқарылды. Жыл бойы өткізілген «Түнгі қаладағы балалар» рейдтерге сынып жетекшілер мен дене шынықтыру пән мұғалімдері, ата-аналар атсалысып, балалар арасындағы құқықбұзушылықтың алдын алу шаралары ұйымдастырылды. Жасөспірімдер мен отбасы саласынан жасалған қылмыс, құқық бұзушылық анықталған жоқ; https://www.instagram.com/p/CYMNNXpNX0W/?igshid=MDJmNzVkMjY=

https://www.instagram.com/p/CXseMCMt3Kp/?igshid=MDJmNzVkMjY=

https://www.instagram.com/p/CXJewFqtW8G/?igshid=MDJmNzVkMjY=

https://www.instagram.com/p/CUReqDRNix6/?igshid=MDJmNzVkMjY=

Құқық бұзушылықтың алдын алу жұмыстары барысында аз қамтылған отбасы категориясындағы балалардың үй жағдайы тексеріледі, ата-аналармен профилактикалық әңгімелесулер өткізілді. Жайсыз отбасылардан шыққан оқушыларға үнемі бақылау жасалады.

Мектепшілік есепте тұрған оқушыларға түсіндірме жұмыстары көрсетіліп, спорт секцияларына тартылды. Олардың сабаққа қатысуын қадағалап, бос уақыттарын ұйымдастырылды.

https://www.instagram.com/p/CWGeIirrZLH/?igshid=MDJmNzVkMjY=

https://www.instagram.com/p/CTzqDSItSXe/?igshid=MDJmNzVkMjY=

https://www.instagram.com/p/CTzphjot-gv/?igshid=MDJmNzVkMjY=

Құқықбұзушылықтың алдын-алу бойынша мектептегі әлімжетілік тақырыбында оқушылардан гугл арқылы сауалнама алынып, №235 бұйрықпен таныстырылды. Жаңа жыл қарсаңында қолданылатын пиротехникалық заттардың зардабы бойынша түсіндірме жұмысы жүргізіліп, видеороликтер көрсетілді

Сонымен қатар мектебімізде ұлдардан құралған «Айбын» клубының жұмысы тұрақты түрде жүргізіліп отырылады.

Мақсаты: Ержігіттің қалай болу керектігі, ел -жұрт, үлкен кіші, кәрі-жас алдында өзін қалай ұстап, әйелдер мен балаларға қалай қамқорлық жасау, отбасы мен ел-жұртына қалай үлгі-өнеге болу, қиын сәттер мен ел басына күн туған сын сағаттарда қалай ерлік көрсетіп, қалай азаматтық таныту, ер балалар арасында зиянды әдеттердің алдын алу, спорттық іс-шараларға қатыстыру арқылы салауатты өмір сүру салтын насихаттау, өскелең жас ұрпақтың бойында патриоттық білім мен өзін-өзі жетілдіруге, жауапкершілікті қалыптастыру, секілді істерге бағыт-бағдар беру.

Әр халықтың бала тәрбиесіндегі өзіндік ерекшеліктері арқылы мәдени құндылықтары қалыптасады. Ата-бабамыз ұл баланы ертеңгі абыройлы әке, қадірлі отағасы, елді қорғайтын ер, батыр, би, ақын, ұлттың намысты азаматы ретінде әділдікке, қайсарлыққа, кешірімді болуына, өнерге, білімге, салт-дәстүрімізді сақтауға тәрбиелеген. Халқымыз ұл бала тәрбиесіне ерекше көңіл бөлген. Қай халықта болмасын, ұл бала тәрбиесі – әке меншігінде. «Ата көрген оқ жонар, шеше көрген тон пішер» дей отырып, қазақ отбасында әкелер өзінің білетін бар өнерін алдарына үйретіп, оларды мерген, аңшы, яғни «сегіз қырлы, бір сырлы» жігіт етіп тәрбиелеген. Қазақтың ұлы ойшыл ғұламаларының бірі Ж.Баласағұн өзінің «Құтты білік» дастанында балаға тәрбиені отбасында бер, «ақ маңдайлы ұл-қыз туса, үйіңде өсір, бөтен жерде қалдырма» деп келер ұрпаққа өсиет ете отырып, баланы жас кезінен білім мен өнерге, еңбекке баулу арқылы жаны мен тәні сабақтас жетілген парасатты ұрпақ өсіретінімізді атап көрсеткен.

Мақсатқа сүйеніп, мектепте ұлдар жиналысы ай сайын жүргізілді. Тамыз айында 2021-2022 оқу жылына арналған ұлдар-қыздар жиналысына жоспар құрылып және ұлдар, қыздар жұмысын жүргізетін жетекші тағайындалды. Жетекшілер: ұлдар жиналысына жауапты-Иемберген А.Ә. , қыздар жиналысына- Атекеева Ш.К. Жоспарда әр айға берілген тақырыптар бекітіліп, жұмыс жүргізілді.

Ұлдар жиналысында Ануар Әбілұлы халқымызда ер баланың 12-15 жасынан бастап, оның алдында өмірдің дайындаған талай қиын-қыстау шақтары мен қуанышты сәттері бар екендігін ескере отырып, мақал-мәтелдердермен «Аты аталмаған жігіттен аты аталған төбе артық» деп намыстандыратын, «Айтсаң, үйде туып, түзде өлетін жігіттерді айт» деп таңдандыратын, «Өнерлі жігіт өрге озар, өнерсіз жігіт жер соғар» деп шамдандыратын, «Ерді намыс өлтіреді, қоянды қамыс өлтіреді», «Ерлік білекте емес, жүректе» деп қайраттандыратын, «Ақыл жастан, асыл тастан» деп сеніміне шек келтірмейтін, «Атадан ұл туса игі еді, ата жолын қуса игі еді» деп патриоттық сезімін оятып, түсіндірме жүргізді. Осыған орай жиналыстар өткізіліп, жұмыс толық жүргізілді.

Ұлдар жиналысында жүргізілген тақырыптар:

«Салауатты өмір салты»- тақырыбында 5,6,7,8ә, 9ә;

https://www.instagram.com/p/CcwkA5MKEZ3/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

«Діни сауаттылық- заман талабы»- 7-сыныптар;

https://www.instagram.com/p/CcwkA5MKEZ3/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

«Шынайы дос»- 9-сыныптар;

https://www.instagram.com/p/CcwkA5MKEZ3/?igshid=YmMyMTA2M2Y

«ұл мен қыздың арасындағы достық қарым-қатынас» - 6-10 сыныптар;

https://www.instagram.com/p/CcwkA5MKEZ3/?igshid=YmMyMTA2M2Y

«Жігітке жеті өнерде аз»- 6 сыныптар;

https://www.instagram.com/p/CcwkA5MKEZ3/?igshid=YmMyMTA2M2Y

Ата-анаңмен сырласасың ба? 9-сыныптар;

https://www.instagram.com/p/CcwkA5MKEZ3/?igshid=YmMyMTA2M2Y

«Ер жігіт екі сөйлемейді» 9-сыныптар;

https://www.instagram.com/p/CcwkA5MKEZ3/?igshid=YmMyMTA2M2Y

Жігіт сұлтаны байқауы өткізілді. 9-сыныптар;

https://www.instagram.com/p/CcwkA5MKEZ3/?igshid=YmMyMTA2M2Y

Ұлттың ұл тәрбиесіндегі рөлі-8 сыныптар.

https://www.instagram.com/p/CcwkA5MKEZ3/?igshid=YmMyMTA2M2Y

Ұсыныс: Өз қатарыңдағы дос-құрбыларыңмен, ересек адамдармен, мұғалімдермен, тағы егде кісілермен, т.б. осы бастан араласып, ашық сөйлесіп үйрене беру керек. Олармен араласып, пікір алмасып, тәжірибелеріңде ептеп қолдана баста. Көрген білгеніңнен үнемі қорытынды шығара біл.

Қорытынды: Жас ұрпақты рухани-адамгершілікке, Отан сүйгіштікке, салауаттылыққа тәрбиелеуде өсиет сөздер мұра етіп, мақал-мәтелдер және ғұламалардың нақыл сөздері арқылы қоғамымызда салауатты өмір салтын қалыптастыруымызға болады. Сонда ғана жастар арасында бой көрсетіп жатқан маскүнемдік, нашақорлық, парақорлық, дүниеқоңыздық, көреалмаушылық сияқты кеселдерден мемлекетіміздің болашағын, жас ұрпағымызды қорғап қаламыз.

Ұлдар клубымен қатар қыздардан құралған Нәзік қыздар клубының жұмысы қатар жүргізіліп отырылады.

Мақсаты: ”Қыз баланы тәрбиелей отырып, ұлтты тәрбиелейміз” қағидасымен қазақ қоғамында ғасырлар бойы қалыптасқан отбасылық дәстүрлер мен құндылықтарға негізделген отбасы мәртебесін нығайту.

Әдісі: әңгіме түрінде талқыға салу.

Қыздар ережесі:

1. Орынсыз еліктеп, әлем-жәлем киініп ерсіленбеу;

2. Әдепсіздік пен азғындық жолға түспеу;

3. Ойлы, ұстамдылық жолмен лайықты жар таңдау, алданбау;

4. Спиртті ішімдіктер ішуден, темекі тартудан аулақ болу;

5. Өтірік, өсек айтпау;

6. Әйел адамға тән өнер түрлерінің барлығын, үй шаруасын меңгеруді үйрену;

«Қызды қымтап ұстаған ұялмайды» дей отырып, оларды қанаттыға қақтырмай, тұмсықтыға шоқтырмай өсіруды парыз санайтын. Олардың ар ұятының сақшысы бәріне жауапты екенін ешуақыт ұмытпаған. Сөйте тұра қызды жағадағы құндыздай күтеді.

Мектеп қабырғасында қыздарды әдептілікке, қыз намысы, сымбаттылыққа, инабаттылыққа, сыпайылық қарым-қатынасқа тәрбиелеп, кеңес береді. Қыздардың мінездері мен жүріс-тұрыстары әр-түрлі- бірі жаңа буырқанған бұлақтың бастауы болса, екіншілері ағысы қатты арналы өзен сияқты, бірі момын да жуас, енді бірі өткір де өжет болады. Қыздардың бойындағы жақсы қасиеттерін дамыту барысында мектеп жанында қыздар жиналысы болып тұрады. Оқу жылының басында қыздар жиналысына жоспар құрылып, бекітілді. Қыздар жетекшісі тағайындалып, жоспар бойынша әр айда жұмыс жүргізілді.

Қыздар жиналысында жүргізілген тақырыптар:

1. «Қыздарға әсемдік жарасады...»